Dla branży stolarki budowlanej w Polsce, na podstawie badań foresightowych przeprowadzonych na potrzeby jednego z bloków tematycznych VII Kongresu Stolarki Polskiej, opracowano cztery warianty rozwoju do roku 2031. Materiał stanowi solidną podstawę do dyskusji o dalszym funkcjonowaniu sektora, w związku ze stojącymi przed nim wyzwaniami.
Bezpieczny wzrost
Pierwszy scenariusz to „Bezpieczny wzrost", w którym Polska jest „tygrysem stolarki budowlanej". Zgodnie z nim, w latach 2016-2021 nasz kraj wykorzystuje dotacje z perspektywy budżetowej UE na lata 2014-2020 do przyspieszenia dynamiki wzrostu branży budowlanej. Wysoki popyt zewnętrzny wpływa na rozwój sektora budowlanego. W latach 2022-2031 Polska buduje gospodarką opartą na wiedzy, a rodzimy wzrost gospodarczy należy do jednych z najwyższych w UE. Determinuje to pobudzenie aktywności inwestycyjno-remontowej, a konsumenci stawiają na wyroby ekologiczne, designerskie i energooszczędne.
Spokojna stagnacja
Nieco mniej optymistyczna jest wizja opisana w scenariuszu „Spokojna stagnacja". Według niego, w latach 2016-2021, podobnie jak w poprzednim wariancie, dotacje z UE przyspieszają dynamikę wzrostu branży budowlanej, korzystnie wpływa na nią również wysoki popyt zewnętrzny. Inaczej wygląda natomiast sytuacja w latach 2022-2031, gdzie Polska osiąga wzrost gospodarczy i buduje gospodarkę opartą na wiedzy. Mała energo-świadomość konsumentów ogranicza jednak ich aktywność inwestycyjną. Zmienia się struktura udziału inwestorów oddających nowe mieszkania na korzyść deweloperów, a wzrost sektora stolarki otworowej determinuje budownictwo remontowe.
Dystopia
Kolejny scenariusz, „Dystopia", zakłada, że w latach 2016-2021 Polska przekracza 3% PKB poziomu deficytu budżetowego i zostaje objęta procedurą nadmiernego deficytu. Nie podejmuje środków naprawczych, co skutkuje zablokowaniem funduszy unijnych i zahamowaniem wzrostu gospodarczego. Następuje też spadek eksportu i napływu inwestycji zagranicznych w wyniku Brexitu i działań zmierzających do zmniejszenia fali imigrantów. W latach 2022-2031 słabnie tempo rozwoju gospodarczego, a kilka krajów występuje ze strefy EURO. Starzenie się społeczeństwa i bezrobocie oznaczają spadek popytu na nowe budownictwo i wzrost szarej strefy tanich rozwiązań.
Niepewny materializm
Ostatni z wariantów to „Niepewny materializm". W latach 2016-2021 Polska korzysta z dotacji unijnych, co przekłada się na przyspieszenie dynamiki wzrostu branży budowlanej. Jednocześnie nasz kraj osiąga jeden z wyższych wzrostów gospodarczy w Europie, stając się miejscem docelowym napływu imigrantów. W okresie 2022-2031 mamy do czynienia z destabilizacją na rynku europejskim i Brexitem. Znaczenia nabiera bezpieczeństwo i produkty, które je zapewniają. Starzenie się społeczeństwa przekłada się na większą aktywność w zakresie budownictwa socjalnego. Duży napływ imigrantów skutkuje pojawieniem się multikulturowości.
To, jak ostatecznie będzie wyglądać przyszłość branży stolarki budowlanej w Polsce uzależnione jest od wielu, różnorodnych czynników i wydarzeń, których często nie sposób przewidzieć. Już teraz można jednak rozpatrywać możliwe scenariusze i odpowiednio się do nich przygotować – jak mawiał bowiem Dwight Eisenhower, znany amerykański generał z okresu II wojny światowej i późniejszy prezydent Stanów Zjednoczonych: „Przygotowując się do bitwy, zawsze orientowałem się, że plany są bezużyteczne, ale planowanie jest nieodzowne".
Foresignt jest aktywnym budowaniem obrazów (wizji) przyszłości w oparciu o różnorodne czynniki. Scenariusze foresightowe to więc możliwe warianty rozwoju, przygotowane w wyniku pracy zbiorowej interdyscyplinarnego zespołu. Są one metodą rozważania o potencjalnych skutkach i ewentualnych reakcjach na różne zdarzenia. Stanowią historie opisujące przyszłość, których celem jest podejmowanie lepszych decyzji w teraźniejszości – nie oferują gotowych rozwiązań, lecz wspomagają proces decyzyjny.
Przedstawienia możliwych scenariuszy rozwoju branży stolarki budowlanej na podstawie badań foresightowych dokonało ASM – Centrum Badań i Analiz Rynku Sp. z o.o. w ramach I bloku tematycznego VII Kongresu Stolarki Polskiej, który odbył się 19 maja 2016 roku, w Hotelu Warszawianka**** w Jachrance. I blok tematyczny zatytułowany był: „Perspektywy rozwoju branży budowlanej w Europie w kontekście roku 2021. Czy Polska i polscy producenci okien są świadomi zmian i czy są na nie przygotowani?".
