Kalina Bańka – Polska; Jakub Berdych Karpelis – Czechy; Æsa Björk – Norwegia; Javier Blanco – Hiszpania; Jana Hojstričová, Palo Macho – Słowacja; Krista Israel – Holandia; Maria Koshenkova – Rosja/Dania; Magdalena Kucharska – Polska; Sini Majuri – Finlandia; Mihály Melcher – Węgry; John Moran – Belgia; Silvio Vigliaturo – Włochy; Janusz Walentynowicz – Dania/USA; Krzysztof Wałaszek – Polska; Bernd Weinmayer – Niemcy/Austria; Dana Zámečníková – Czechy; Barbara Zworska-Raziuk – Polska

DR JEKYLL AND MRS HYDE

W znanej na całym świecie noweli szkockiego pisarza Roberta Louisa Stevensona „Strange Case of Dr Jekyll and Mr Hyde” (1886), ceniony londyński lekarz dr Henry Jekyll zmienia się, pod wpływem zażycia wynalezionego przez siebie eliksiru, w okrutnego Edwarda Hyde’a. Jekyll, nie mogąc się pogodzić z czynami dokonywanymi pod postacią Hyde’a, popełnia samobójstwo.

Nowela Stevensona, portret psychopatologicznej podwójnej osobowości, wprowadziła na trwałe potocznego języka frazę „Jekyll i Hyde” jako określenie osoby o rozdwojonej osobowości.

Anita Bialic, kurator głównej  wystawy 5.edycji Europejskiego Festiwalu Szkła „Play with Glass” pod prowokacyjnym tytułem Dr Jekyll and Mrs Hyde, świadomie zamienia doktora Hyde w panią Hyde. Wpisując się niejako w tak modną obecnie ideologię „gender”, zadaje jednak ważne pytania dotyczące kondycji społeczeństwa XXI wieku.

Samotność, wyizolowanie społeczne, podwójna osobowość – te ważne problemy współczesnego świata stały sie tematem wystawy “zbudowanej” z obiektów wykonanych ze szkła i z wykorzystaniem szkla. Ten kruchy materiał, rzadko stosowany w polskiej sztuce współczesnej, okazał się być interesującym medium artystycznym pozwalającym 18 artystom z 13 krajów Europy  stworzyć niebanalne i ważne prace.

Zagadnienie transpłciowości i podwójnej osobowości było wielokrotnie wybieraną tematyką w sztuce aktualnej. Wystarczy przypomnieć video art „Onone” Alicji Żebrowskiej z 1995 roku czy wielkoformatowe fotografie cyfrowe Barbary Konopki. Jednak sposób podejścia do tej tematyki artystów biorących udział w wystawie “Dr Jekyll and Mrs Hyde oraz wykorzystanie szkła w prezentowanych pracach czynią główną wystawę tegorocznej edycji Europejskiego Festiwalu Szkła ważną i innowacyjną.

Szkło jest w powszechnym rozumieniu materiałem niebezpiecznym, nietrwałym, łatwo zniszczalnym, co tylko wzmacnia wartość odbioru tak drażliwej tematyki, jaką reprezentuje problem rozdwojenia jaźni i transgenderyzmu. Zaproszeni artyści w bardzo indywidualny i osobisty sposób podeszli do tego tematu. Część z nich, jak chociażby Bernd Weinmayer z Austrii, ukazała różne etapy egzystencji życia, w tym przedstawienie śmierci i jej bezpłciowego charakteru. Krista Israel z Holandii oraz Kalina Bańka z Polski skupiły się na zamanifestowaniu destrukcyjnego charakteru mediów społecznościowych. John Moran oraz Krzysztof Wałaszek skoncentrowali się na problemie moralnej destrukcji panującej obecnie w Europie.

Niezwykle bogate jest spektrum technik artystycznych stosowanych przez artystów zaproszonych do udziału w wystawie. Niektórzy z nich połączyli tradycyjne techniki szklarskie z innymi technikami artystycznymi: fotografią (Jana Hojstričová i Palo Macho ze Słowacji), projektowaniem 3D (Sini Majuri z Finlandii ), video i instalacją(Æsa Björk z Norwegii). Bernd Weimayer wykorzystał w szklanych czaszkach,   wykonanych w technice palnikowej z użyciem szkła borokrzemowego, światło plazmy.

Każdy z zaproszonych do udziału w wystawie artystów w zróżnicowany sposób zwizualizował motyw psychopatologicznej podwójnej osobowości. Mimo tej różnorodności stylistycznej, ogół ekspozycji składa się w jedną ideologiczną całość będącą uderzająco aktualną wizją współczesnego świata.

Małgorzata Piss

Anita Bialic, kurator wystawy ”Dr Jekyll and Mrs Hyde”, stawia nam kluczowe pytanie: „Czy zamiana doktora Jekylla w panią Hyde zapobiegnie samobójstwu? Czy pani Hyde, podobnie jak pan Hyde, okaże się także potworem? A może będzie londyńską emancypantką, walczącą o prawa kobiet?”...

Odpowiedź psychologa i psychoterapeuty na to pytanie może być następująca: Istnieje wiele rożnych wariantów i możliwości dotyczących skutków zamiany doktora Jekylla w panią Hyde. Może się na przykład okazać, że współczesna pani Hyde przyjmie skrajną postać dyktatorki żądnej totalnej władzy nad całym
światem. Albo też pani Hyde stanie się bardzo skuteczną promotorką bardzo modnego dzisiaj „pluralizmu równoległego”, dzięki któremu wiele współczesnych kobiet (i mężczyzn też) porusza się płynnie w ponowoczesnym świecie.

Istnieje także i trzecia możliwość, którą podsuwają nam artyści biorący udział w wystawie ”Dr Jekyll and Mrs Hyde”: tylko dzięki sztuce możemy znaleźć realne możliwości połączenia tego, co zostało tak brutalnie rozbite i podzielone w naszej psychice. Może więc oglądając te piękne dzieła sztuki zdołamy w nich dostrzec odpowiedź na nasze pytania dotyczące zdezintegrowanej osobowości XXI wieku.

Włodzimierz Świątek
Psycholog, psychoterapeuta i trener osobisty, wspierający w rozwoju artystów, menedżerów, liderów i nauczycieli.

www.europeanglassfestival.com 

"Travellers" – Marta Gibiete  – Muzeum Karkonoskie w Jeleniej Górze – 3.02.2017 – 2.04.2017 – otwarcie: 3.02.2017, godz. 16.00

Wędrowcy

Z chmurami, światłem i gwiazdami możemy podróżować dookoła świata niezliczoną ilość razy. Ja przemierzam różne miejsca, te blisko i te daleko od mojego domu, ze swoimi myślami, marzeniami i pracami. Wszystkie moje szklane obiekty, podróżując, przewożą moje pozdrowienia dla ciebie.

Kształt, kolor i struktura to cechy materiału, które inspirują mnie do tworzenia. Szkło samo w sobie jest niezwykłym materiałem twórczym. Codziennie poznaję wiele jego twarzy – tak różnych i tak pięknych.

Lubię marzyć o podróżujących w przestrzeni. Lubię obserwować chmury na niebie. Lubię zbierać grzyby w lesie i słuchać ptasich chórów... Wszystkie moje marzenia, myśli i pomysły można odnaleźć w moich szklanych obiektach – moich wędrowcach.

Marta Gibiete

www.youtube.com/watch?v=Ie3PK2pZk18&feature=youtu.be

www.galeriabb.com/pl/node/104

MARTA GIBIETE
Dyplom ze szkła artystycznego na Wydziale Sztuk Wizualnych (3D) Łotewskiej Akademii Sztuk Pięknych w Rydze, 2005. W latach 2002–2016 otrzymała liczne stypendia i granty na realizację projektów artystycznych.
Nagroda Muzeum Szkła w Ebeltoft, Glasmuseet Ebeltoft, Dania, w międzynarodowym konkursie Young Glass '97; nagroda Fundacji im. Jutty Cuny-Franz, Muzeum Szkła Hentrich, Pałac Sztuki w Düsseldorfie, Niemcy, 1999. Nominacja do nagrody Łotewskiej Akademii Sztuk Pięknych, 2011.
Udział w 8 wystawach indywidualnych i w ponad 100 wystawach międzynarodowych, m.in. Young Glass '97, Muzeum Szkła w Ebeltoft; Women Glass Artists Today, Pałac Sztuki w Düsseldorfie, 2000; Coburger Glaspreis, Coburg, Niemcy, 2006, 2014; Międzynarodowa Wystawa Szkła w Kanazawie, Japonia, 2007; European Glass Context, Bornholm, Dania, 2008, 2016; "UFO Unikat-Forma-Obiekt", Europejski Festiwal Szkła "Play with Glass" we Wrocławiu, Polska, 2013; Lux Aeterna, Międzynarodowe Biennale Szkła w Strasburgu, Francja, 2015.
Jej prace znajdują się w kolekcjach m.in. Muzeum Szkła w Ebeltoft, Dania; Pałacu Sztuki w Düsseldorfie; Muzeum Szkła Fundacji Ernstingów, Ernsting Stiftung, Coesfeld, Niemcy; Łotewskiej Ambasady w Berlinie, Niemcy; Muzeum Sztuki Dekoracyjnej i Wzornictwa w Rydze, Łotwa. Lubi jeździć na rowerze i zbierać grzyby.